آوردن نوزاد به خانه می تواند یکی از لذت بخش ترین دوران زندگی یک زن باشد، اما برای بسیاری، این تجربه همیشه چندان خوشایند نیست. آنچه را که زنان باید در مورد بیبی بلوز، افسردگی پس از زایمان و روان پریشی پس از زایمان بدانند، توضیح می دهیم.
بیبی بلوز چیست
در واقع، بیشتر مادران به بیبی بلوز مبتلا می شوند. اینها تغییرات هورمونی هستند که می توانند باعث اضطراب، گریه و بی قراری شوند که در دو هفته اول پس از زایمان از بین می روند. بیبی بلوز پس از زایمان که به آن بلوز پس از زایمان نیز گفته می‌شود، در واقع یک شکل خفیف و موقتی از افسردگی است که با از بین رفتن هورمون‌ها از بین می‌رود.
تقریباً هر مادر تازه زایمان کرده – تا 85 درصد آنها – بلوز پس از زایمان را تجربه می کند. ممکن است یک دقیقه احساس خوشبختی کنید و لحظه ای دیگر غرق در ناراحتی شوید و گریه کنید.
پزشکان می گویند: «هیچ مادری همیشه خوشحال نیست. “این طبیعی است که ناامید باشید و حتی گاهی اوقات لازم است کودک را زمین بگذارید.”
افسردگی پس از زایمان
برای دیگران، احساسات بد پس از زایمان بیشتر از یک مورد خفیف بلوز است. از هر پنج مادر، یک نفر به افسردگی پس از زایمان مبتلا می شود که یک بیماری جدی تر، اما بسیار قابل درمان است.
پزشکان می گویند که مادر و نوزاد می توانند تحت تاثیر افسردگی پس از زایمان قرار بگیرند. او می گوید: «افسردگی پس از زایمان شایع ترین عارضه بارداری است. “افسردگی و اضطراب درمان نشده در بارداری با زایمان زودرس، رفلکس بالاتر ترس در نوزادان، دیابت بارداری و موارد دیگر مرتبط است.”
همچنین می تواند تهدید کننده زندگی باشد. طبق داده‌های موجود در کشورهایی که میزان بروز این مشکل را دنبال می‌کنند، استندون می‌گوید افسردگی پس از زایمان عاملی در 20 درصد از مرگ‌های مادران است.
چه کسانی در معرض خطر افسردگی پس از زایمان هستند؟
علائم افسردگی پس از زایمان ممکن است در برخی افراد بیشتر – یا شدیدتر – باشد. اینها چند عامل هستند:
- سابقه اضطراب یا اختلالات خلقی . افرادی که دارای اختلالات دوقطبی، افسردگی یا اضطراب هستند 30 تا 35 درصد بیشتر در معرض افسردگی پس از زایمان هستند. به همین ترتیب، مادرانی که پس از بارداری های قبلی علائم افسردگی داشته اند، مستعد ابتلا به این علائم هستند.
- سابقه خانوادگی . کسانی که اعضای خانواده خود از اختلالات خلقی پس از زایمان رنج می‌برند، احتمال بیشتری دارد که این اختلالات را تجربه کنند.
- ژنتیک . محققان مرکز اختلالات خلقی زنان نشانگرهای زیستی اپی ژنتیکی را شناسایی کردند – تفاوت در فعالیت ژن‌های خاص – که ممکن است پیش‌بینی کند چه کسی در معرض خطر افسردگی پس از زایمان است.
علائم افسردگی پس از زایمان
علائم و نشانه های افسردگی پس از زایمان عبارتند از:
- اضطراب
- غمگینی
- عصبانیت و تحریک پذیری
- مشکل در خوابیدن
- افکار مزاحم (که ممکن است شامل افکار آسیب رساندن به نوزاد باشد)
اگر علائم شدید باشد یا بیش از دو هفته طول بکشد، مادر باید نگران یک اختلال خلقی پس از زایمان، مانند افسردگی پس از زایمان باشد. زنانی که قبل از زایمان دچار اضطراب یا افسردگی بودند در معرض خطر بیشتری هستند.
«مردم افسردگی را به عنوان غم و اندوه تصور می کنند، اما همیشه اینطور نیست. به ویژه در دوره پس از زایمان، اضطراب و تحریک پذیری زیادی به همراه کمبود خواب وجود دارد که یک عامل خطر بزرگ برای افسردگی پس از زایمان است.
و اگرچه بدخوابی با نوزاد لزوماً نشانه افسردگی نیست، اما می تواند علائم افسردگی پس از زایمان را بدتر کند.
افسردگی پس از زایمان چقدر طول می کشد ؟
بدون درمان، علائم افسردگی پس از زایمان می تواند ماه ها و حتی سال ها باقی بماند. در یک مطالعه ، 25 درصد از شرکت کنندگان هنوز سه سال پس از تولد نوزادشان افسردگی را تجربه می کردند. این تنها یک دلیل دیگر برای ارزیابی و درمان سریع است.
روان پریشی پس از زایمان
در حالی که افسردگی پس از زایمان نسبتاً شایع است، روان پریشی پس از زایمان یک اختلال بسیار نادر است که فقط 0.1 درصد از مادران را تحت تأثیر قرار می دهد. این رقم در مادرانی که اختلال دوقطبی دارند به 30 درصد می رسد. علائم روان پریشی پس از زایمان عبارتند از:
- سردرگمی و اختلال شناختی که ممکن است بیاید و برود
- ورود و خروج از هوشیاری
- رفتار بسیار بی نظم
- توهم یا هذیان
مهم است که این علائم را نادیده نگیرید، حتی اگر سابقه اختلال خلقی ندارید. «روان‌پریشی پس از زایمان می‌تواند در زنان بدون سابقه قبلی بیماری روانپزشکی رخ دهد.
تاکید می‌شود که روان‌پریشی پس از زایمان یک اورژانس روانپزشکی است که نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد، زیرا میزان بالایی از خودکشی و آسیب به نوزاد را به همراه دارد.
درمان استاندارد طلایی برای روان پریشی پس از زایمان شامل لیتیوم (یک تثبیت کننده خلق و خو) و یک داروی ضد روان پریشی است. با استفاده از این داروها، برای پزشک مهم است که کودک را تحت نظر داشته باشد تا مطمئن شود که شیردهی بی خطر است.
درمان اختلالات خلقی پس از زایمان
مهمترین چیزهایی که باید در مورد اختلالات خلقی پس از زایمان بدانید این است که این اختلالات بسیار قابل درمان هستند و چیزی نیست که یک مادر تازه نیاز به شرمندگی داشته باشد. حتی در شدیدترین موارد روان پریشی پس از زایمان، یک مطالعه اخیر نشان داد که 98 درصد از بیماران با درمان بهتر شدند.
درمان افسردگی پس از زایمان شامل داروهای ضد افسردگی است که شواهد خوبی از ایمنی در شیردهی دارند.
واکنش زنان به داروها متفاوت است
وقتی صحبت از درمان بیماری‌های روانی مانند افسردگی، بارداری، پیش از یائسگی و سایر تغییرات هورمونی به میان می‌آید، می‌تواند برخی از درمان‌ها و دوزها را کمتر مؤثر کند.
نوسانات هورمونی می تواند نحوه واکنش بدن به داروها، از جمله میزان فیلتر شدن داروها توسط کلیه ها را تغییر دهد. استروژن می تواند بر عملکرد برخی از تثبیت کننده های خلق و خو تأثیر بگذارد. «تحقیقات بیشتر در مورد تأثیر بارداری بر فارماکوکینتیک می تواند به پزشکان کمک کند تا داروها را به طور مؤثرتری تجویز کنند.
برکسانولون برای افسردگی پس از زایمان
اولین دارویی که صرفاً برای درمان افسردگی پس از زایمان انجام می شود، دارویی به نام برکسانولون است. این دارو به صورت انفوزیون در کلینیک یا بیمارستان در طی دو یا سه روز با نظارت دقیق داده می شود زیرا می تواند باعث از دست دادن ناگهانی هوشیاری در برخی افراد شود.
برکسانولون یک نسخه تولید شده از یک محصول جانبی طبیعی (متابولیت) پروژسترون به نام آلوپرگنانولون است. زمانی که نوزاد در شرف تولد است، سطح هورمون پروژسترون در بدن مادر به اوج خود می رسد. به محض تولد نوزاد، مقدار این هورمون به شدت کاهش می یابد. تحقیقات این کاهش ناگهانی پروژسترون را با افسردگی پس از زایمان مرتبط می‌داند زیرا این هورمون روی مغز اثر می‌گذارد و به تعادل خلق و خوی کمک می‌کند.
تزریق برگزانولون می تواند پریشانی، غم و اندوه و اضطراب افسردگی پس از زایمان را در برخی افراد کاهش دهد.
پیشگیری از اختلالات خلقی پس از زایمان
مطالعات کافی برای پیشگیری از اختلالات خلقی پس از زایمان وجود ندارد، اگرچه این اختلالات رایج‌تر می‌شوند. به عنوان مثال، یک مطالعه نشان داد که مادرانی که روش‌های آرام‌بخش و خواب‌آور را برای نوزادان خود یاد گرفته‌اند، میزان افسردگی پس از زایمان کمتری دارند. مطالعه دیگری نشان داد که مصرف بلافاصله یک داروی ضد افسردگی در دوره پس از زایمان می تواند به پیشگیری از اپیزودهای خلقی در زنان با سابقه افسردگی پس از زایمان کمک کند.
خواب یکی دیگر از زمینه های کلیدی برای کمک به جلوگیری از اختلالات خلقی است.
روانپزشکی باروری: حمایت از سلامت روان زنان
روانپزشکی باروری مطالعه و درمان بیماری های روانپزشکی در دوران انتقال باروری مانند بارداری، زایمان و یائسگی است. این انتقال می تواند بر سطح هورمون ها و نقش زن در خانواده و جامعه تأثیر بگذارد.
آموزش تخصصی در این جنبه حیاتی از سلامت زنان، امید به تشخیص سریع تر، قطعی تر، درمان های موثر و کاهش خطر را فراهم می کند.
