کم خونی در کودکان
کم خونی یک بیماری شایع است که با ناتوانی بدن شما در تولید یا حفظ گلبول های قرمز کافی یا طبیعی مشخص می شود. شیوع کم خونی در ایران حدود 52 درصد است. همچنین مشخص شده است که از هر ده کودک 6 تا 59 ماهه، هفت کودک کم خون هستند. همچنین از این گروه مورد مطالعه، 26 درصد کم خونی خفیف، 40 درصد کم خونی متوسط و 3 درصد کم خونی شدید دارند. شایع ترین نوع کم خونی که کودکان را مبتلا می کند، کم خونی فقر آهن است.
علائم کم خونی در کودکان چیست؟
اغلب، علائم کم خونی فقر آهن در کودکان مشابه علائم در بزرگسالان خواهد بود. علیرغم شباهت، کودکان ممکن است در توضیح احساس خود با مشکل مواجه شوند. به عنوان یک بزرگسال، باید مراقب باشید که آیا کودک شما تمام علائم ذکر شده در زیر را تجربه می کند یا برخی از آنها را به صورت ترکیبی تجربه می کند:
- پوست رنگپریده
- درد شکم
- ضعف یا کسلی
- زود خسته میشه
- میل به خوردن خاک رس، گچ، یخ و غیره
- درد در پاها
- ممکن است در تمرکز بر مطالعات مشکل داشته باشد
- تحریک پذیری
چه چیزی باعث کم خونی در کودکان می شود؟
علت کم خونی ارتباط مستقیمی با نوع آن دارد. برای کودکان، اغلب علل یا شرایط ژنتیکی هستند که بر عملکرد گلبول‌های قرمز تأثیر می‌گذارند یا آلرژی‌های غذایی و مشکلات تغذیه.
کم خونی در کودکان می تواند به دلیل:
- دریافت ناکافی مواد غذایی غنی از آهن
- جذب ناکافی آهن از روده
- آلودگی های انگلی
- از دست دادن خون به دلیل بیماری زمینه ای
- اختلال خود ایمنی
در زیر انواع مختلف کم خونی فقر آهن در کودکان بر اساس الگوهای میکروسیتیک، نرموسیتی و ماکروسیتی گلبول های قرمز خون آورده شده است.
- کم خونی ماکروسیتیک
- هایپر اسپلنیسم
- کمبود ویتامین B12
- کمبود فولات
- کم کاری تیروئید
- کم خونی میکروسیتیک
- کمبود آهن
- تالاسمی
- عفونت ها
- کم خونی نورموسیتیک
- شرایط خود ایمنی که به گلبول های قرمز خون حمله می کند
- بیماری سلول داسی‌شکل
- بیماری همولیتیک
- ناهنجاری در مغز استخوان
چه مقدار آهن مورد نیاز کودکان است؟
آهن یک ماده مغذی ضروری برای رشد و نمو در کودکان است. آهن حیاتی است زیرا به انتقال اکسیژن از ریه ها به سایر قسمت های بدن کمک می کند. مسئول کمک به ماهیچه ها برای ذخیره و استفاده از این اکسیژن در هر زمان که نیاز باشد، است. آهن همچنین برای رشد فیزیکی، رشد عصبی، عملکرد سلولی و برخی هورمون ها ضروری است. بنابراین، هنگامی که رژیم غذایی روزانه کودک شما فاقد مقدار مناسبی از منابع غذایی غنی شده با آهن یا غنی از آهن باشد، در معرض خطر ابتلا به کم خونی فقر آهن قرار دارد.
اگرچه کودکان با ذخایر آهن در بدن خود به دنیا می آیند، اما معمولاً در طول مراحل رشد و تکامل خود به مقدار ثابتی آهن اضافی نیاز دارند. در زیر جدولی وجود دارد که میزان آهن مورد نیاز کودک شما را نشان می دهد.
تشخیص و درمان کم خونی در کودکان
تشخیص کم خونی در کودکان می تواند کمی چالش برانگیز باشد زیرا علائم اغلب بسیار خفیف هستند یا با چند بیماری دیگر مشترک هستند. به عنوان اولین قدم، پزشک سلامت کلی کودک (از جمله رژیم غذایی، داروها و رشد) و همچنین سابقه پزشکی والدین را ارزیابی می کند.
پزشک به والدین توصیه می کند که آزمایش شمارش کامل خون (CBC) را برای ارزیابی سطح هموگلوبین انجام دهند. این استانداردترین آزمایش خون است که یک ایده کلی در مورد تعداد انواع سلول های خونی از نمونه ارائه می دهد. در صورت پایین بودن سطح هموگلوبین، پزشک آزمایشات آزمایشگاهی بیشتری را برای تشخیص نوع کم خونی و درمان آن توصیه می کند.
کم خونی در کودکان بر اساس سه عامل زیر درمان می شود:
- نوع کم خونی
- کودک چقدر کم خونی شدید دارد
- اینکه آیا شرایط زمینه ای به مشکل کمک می کند یا خیر
پزشک سعی می کند کودک شما را با مکمل های آهن یا با توصیه های غذایی درمان کند. پزشک ممکن است افزایش تعداد غذاهای غنی از آهن یا غذاهای غنی شده با آهن را در رژیم غذایی کودک پیشنهاد دهد. این شامل غذاهایی مانند
- غذای دریایی
- گوشت قرمز
- تخم مرغ
- طیور
- لوبیا و عدس
- غلات غنی شده با آهن
- سبزیجات سبز تیره و برگ دار
- سیب زمینی های شیرین
- میوه های خانواده مرکبات
- گوجه فرنگیها
- کلم بروکلی
- کلم
نتیجه
کم خونی ناشی از فقر آهن شکل رایج کم خونی در کودکان است و معمولاً می توان آن را از طریق مکمل های آهن و یک رژیم غذایی سالم متعادل اصلاح کرد. در صورت آلودگی به کرم یا شرایط زمینه‌ای، باید علت را برطرف کرد. به طور معمول، کم خونی یک بیماری کوتاه مدت در کودکان است، اما در موارد دیگر، ممکن است به درمان مداوم پزشکی برای حفظ سطح شمارش خون نیاز داشته باشد. به شدت به درمان تجویز شده توسط هماتولوژیست خود پایبند باشید و جلسات پیگیری منظم را انجام دهید.
