شب یلدا نام طولانی ترین شب سال در نیمکره شمالی کره زمین است.
فاصله بین غروب 30 آذر (30 آذر، آخرین روز پاییز) تا طلوع اول دی (22 آذر، اولین روز زمستان) به طور دقیق طولانی ترین شب است.
ایرانیان و بسیاری از اقوام دیگر یلدا را جشن می گیرند. در نیمکره شمالی، این شب مصادف با انقلاب زمستانی است. یعنی روزها طولانی تر و شب ها کوتاه تر می شوند. در دنیای اساطیری و شرک، مردم یلدا را جشن می گرفتند، زیرا نور (خورشید) سرانجام بر تاریکی (شب) پیروز می شود. از بعد علمی، افرادی که در زمین‌های کشاورزی کار می‌کردند و در ایران باستان که جمعیت زیادی را به خود اختصاص می‌داد، با چشم‌انداز نزدیک شدن به بهار، روزها را طولانی‌تر می‌کردند.
کلمه یلدا به معنای تولد است. ایرانیان باستان بر این باور بودند که تابش نور الهی افزایش می یابد و جشنی پر زرق و برق برای آن برگزار می کردند. خورشید در فارسی مهر است و این مهر همان میترا است که قبل از اهورامزدا خدای محبوب بود. میترا با خورشید سفر می کرد تا همه و همه چیز را ببیند، بنابراین هر چند وقت یکبار خورشید خود میترا شد.
ژله شب یلدا
